Initiatiefrecht om een coalitie te vormen

Om de gemeente te besturen, heb je een meerderheid of coalitie nodig. Tenzij er een absolute meerderheid is.

Nieuw is dat er nu regels zijn over de coalitievorming. Het decreet lokaal bestuur legt de volgorde vast welke persoon van welke partij als eerste het initiatief zal nemen na de verkiezingen om de coalitiegesprekken te openen. Het doel daarvan is een meerderheid vinden in de gemeenteraad om de gemeente te besturen.

Wanneer?
Het initiatiefrecht start officieel de dag na de ondertekening van het proces-verbaal van de verkiezingen.

In veruit de meeste gemeenten zal dat proces-verbaal al op 13 oktober opgemaakt worden. Is dat zo, dan begint de eerste periode van het initiatiefrecht te lopen op maandag 14 oktober 2024. Elke periode duurt 14 dagen.

!Opgelet: Als het proces-verbaal pas op 14 oktober opgemaakt is, dan start het initiatiefrecht een dag later.

Wie?
De stemmenkampioen van de grootste lijst krijgt na de lokale verkiezingen het initiatiefrecht om een meerderheid te vormen. Deze verkozene krijgt 14 dagen de tijd om een meerderheid te vormen vanaf de dag die volgt op de dagtekening van het proces-verbaal van de verkiezingen.

Volgorde
Lukt het niet om een coalitie te vormen, dan gaat het initiatiefrecht naar de stemmenkampioen van de op één na grootste lijst. En zo verder. Het initiatiefrecht gaat naar de volgende stemmenkampioen:

• als na veertien dagen geen gezamenlijke akte van voordracht (voor de schepenen) is ingediend door de houder van het initiatiefrecht;
• als een verklaring van afstand is ingediend door de persoon die het initiatiefrecht heeft (dus voor de periode van veertien dagen afgelopen is).

Einde initiatiefrecht
De procedure van het initiatiefrecht stopt als:

• een gezamenlijke akte van voordracht ingediend wordt door de persoon die op dat moment het initiatiefrecht heeft;
• of elke houder van het initiatiefrecht dit recht heeft uitgeput;
• of er nog geen gezamenlijke akte van voordracht ingediend is op de derde dag voor de installatievergadering van de gemeenteraad.

Bekendmaking volgorde initiatiefrecht
1. Lijst burgemeester: Jeroen Vandromme vanaf 14 oktober tot 28  oktober

2. Vlaams Belang: Stefanie Sander 

3. N-VA: Kristof Vande Moortel